Archives de la catégorie: Toriteny

Toriteny alahady maraina na fanompoam-pivavahana hafa

Amin’izao Alahady voalohany amin’ny volana Septambra izao ry havana, andinihantsika lohahevitra vaovao, lohahevitra volamena koa hoe : « Miasà » ; ny kristiana izany tsy mipetrapetra-potsiny fa miasa ; saingy tsy miasa fe miasa, fa miasa amin’ny fahatahorana an’Andriamanitra – Miasa amin’ny fahatahorana an’Andriamanitra.

Ny filazantsaran’i Lioka ry havana, toko faha-12 no hakantsika lesona. Ny hafatra anio maraina, manohy ny toriteny tamin’ny heriny ry havana, dia izao : NY FATIDRÀN’I JESOA, ARY IZY IHANY, NO MATAHOTRA AN’ANDRIAMANITRA. Izay ilay hafatra : NY FATIDRÀN’I JESOA, ARY IZY IHANY, NO MATAHOTRA AN’ANDRIAMANITRA.

Ahoana ry havana no ahafantarana fa misy olona anankiray tsy matahotra an’Andriamanitra ? Raha ilay perikopa eto amin’ny Lioka 12 eto an, ny singa voalohany amantarana fa tsy matahotra an’Andriamanitra ny olona iray, dia ny fitiavan-tena.

Izay izany ny Fahamarinana 1, hoe : NY FITIAVAN-TENA DIA SAKANA AMIN’NY FAHATAHORANA AN’ANDRIAMANITRA

Ary izay foana ilay lazaintsika eto e, ary mbola ho averina, ho averina, ho averina, na dia mankadilo sofina aza, ny probleman’olombelona mpanota : tia tena, égoïste ; ny probleman’ny olona mpanota : égocentrique ; izy no mieritreritra ho ivon’ny fiainany, ivon’ny ankohonany, ivon’ny Fiangonana, ivon’ny fiarahamonina ; izy no ivony. Ary hita eto ato amin’ity tantara ity izany ry havana.

Rehefa jerena ny and.17-18, dia hoy ny Soratra Masina hoe : « Ary izy nihevitra tao am-pony hoe: Ahoana no hataoko, fa tsy manana fitoerana hamoriako ny vokatro aho? Ary hoy izy: Izao no hataoko: handrava ny trano fitehirizako aho ka hanao izay lehibebe kokoa, ary ao no hamoriako ny variko rehetra sy ny fananako ». Inona ny zavatra mibahana ao an-tsain’ity lehilahy mpanankarena ity? Ny zavatra mibahana ao an-tsainy : ny problemany, ny problemany. Eto amin’ny perikopa : problema-na fitoeram-bary efa lasa tery noho ny haben’ny vokatra ry havana. Dia jereo tsara ilay fomba fiteniny, ilay fizahozahoany : « Ahoana no hataoKO, fa tsy manana fitoerana hamoriaKO ny vokaTRO aho? Ary hoy izy: Izao no hataoKO: handrava ny trano fitehirizaKO aho ka hanao izay lehibebe kokoa, ary ao no hamoriaKO ny variKO rehetra sy ny fananaKO ». Izay ry havana ô. Tsy possible ny olona ohatran’izany hoe matahotra an’Andriamanitra. Ary ny olona tia tena ry havana, izay no maha zava-doza azy ; ny olona tia tena dia tafasaraka amin’Andriamanitra ary tafasaraka amin’ny olona mpiara-belona aminy. Amin’ny olona amin’ny ankapobeny, fa eny, na dia amin’ny olona akaiky azy indrindra aza : tafasaraka amin’ny vady aman-janany izy. Gaga fotsiny aho ry havana : katekomena-ko tany am-pitan-dranomasina tany, tafaresaka amin’ny namana ohatran’izao : nisara-panambadiana taorian’ny 20 taona nanambadiana. Fa naninona ? Tsy mba omen’ny vadiny vola mihitsy hono izy. « Ingénieur ange hoy aho ny vadiny e ! » « An an an, tsy vitany intsony ». Firy firy ny ray aman-dreny miteny amin’ny zanany, mahita an’ilay zanany anaty fahasahiranana : « an an an, izaho an, izaho amin’izao taonako izao mba te hanomboka hiaina amin’izay ». Izay ry havana ô : ny olona tia tena, ny olona égoïste sy égocentrique dia tafasaraka amin’Andriamanitra, tsy matahotra an’Andriamanitra, tafasaraka amin’ny olona. Ary rehefa izany no dinihinao, tafasaraka amin’Andriamanitra, tafasaraka amin’ny olona ; satria isika natao hiara-belona amin’ny olona, fa tsy any amin’ny île déserte akory isika, dia hoe : fiainana mikaikona, fiainana mikaikona ny fiainan’izany olona izany. Ary ny hany ahitany fifaliana dia ny fizahozahoana, ny fireharehana. Ary fiainana tsy mampite haniry izany ry havana ô, izany fiainana mikaikona sy izany hoe laza pôkaty izany. Ary tena hoe : ny olona tia tena tahak’izany, ny olona tsy matahotra an’Andriamanitra tahak’izany dia hoe diso hevitra sady maty antoka satria ny valeur-ny, izay heveriny ho valeur-ny izay heveriny ho sandany, dia hoe tsy ao amin’ilay harena izay imatimatesany ange no tokony ataony e ; ilay vola izay mameno ny eritreriny ry havana, tsy iny ange no mameno azy e ; Jesoa miteny eo amin’ny and.15 hoe: « Ny ain’ny olona tsy miankina amin’ny habetsahan’ny zavatra ananany ». Ny fahambonian’ny olona tsy miankina amin’izay haben’ny harenany ry havana, na ny hakelin’ny harenany. Ny voninahitry ny olona hoy Jesoa, tsy miankina amin’ny habeny na ny hakelin’ny harenany ; fa ny valeur-ko, ny valeur-nao ry havana ô, dia hoe : ilay valeur omen’Andriamanitra anao ka nanirahany ny zanany andatsaka ny ràny ho ahy sy ho anao teo amin’ny hazofijaliana mba hanaovany ahy sy anao ho fatidrà. Nefa raha ilay lehilahy eto amin’ity tantara ity, mampalahelo fa io Andriamanitra izay manome valeur azy io tsy atahorany, tsy raharahiany ary maty antoka tanteraka izy e.

Izay izany ny sakana voalohany amin’ny fahatahorana an’Andriamanitra. Ary lazaina hoe izay ny famantarana voalohany ny amin’ny olona tsy matahotra an’Andriamanitra : tia tena.

Ny sakana faharoa ry havana, raha eto amin’ity perikopa ity dia ny hoe : fitiavana fahafinaretana. Ny Fahamarinana 2 dia hoe : NY FITIAVANA FAHAFINARETANA DIA SAKANA HO AN’NY FAHATAHORANA AN’ANDRIAMANITRA

Ilay voalohany hitantsika teo, hoe : TIA TENA. Izao indray raha jerena, dia hoe miala tsiny amin’ilay fitenenana, fa tiako hazava tsara : BE REVY ilay olona ; OLONA BE REVY. Tonga dia hitanao fotsiny : tsy mitsara aho e, fa tsy possible ity matahotra an’Andriamanitra izany.

Hoy ny and.19 : « Dia hilaza amin’ ny fanahiko hoe » ; ilay Fanahy eto an, io mantsy mandiso eritreritra, tsy ilay hoe « esprit » amin’ny teny frantsay. Ilay « esprit » no tsy ho faty mandrakizay, ilay « esprit » no immortel ; fa ity ilay hoe « âme » ; samy hafa izy ireo. Ilay « âme » indray dia hoe siège-ny passion-ny olombelona, fitoeran’ny filàna, fitoeran’ny faniriana, fitoeran’ny fironana isan-karazany ao amin’ny olombelona. Ka ilay « âme » no resahin’i Jesoa eto fa tsy ilay « esprit » ; dia hoe, eo amin’ny and.19 : « Dia hilaza amin’ny fanahiko hoe aho: Ry fanahy ô, manana fananana be voatahiry ho amin’ ny taona maro hianao; mitsahara, mihinàna, misotroa, mifalia ». Izay ilay hoe : olona be revy, ary io revy io, io fitiavana fahafinaretana io : sakana io ry havana ô, sakana io ho amin’ny fahatahorana an’Andriamanitra. Ny ao antsainy, hoe : « ah, manana fananana be aho, miteny amin’ny fanahiko aho hoe : mitsahara e, ankafizo e, mihinàna e, misotroa e, mifalia e ».

Mahatsiaro ny tenin’ity misionera ity aho ry havana, 1916, misionera hoe Baron ; mitory teny an’ity izy dia hoy izy hoe : « afa-baraka izany lehilahy izany fa ny nitoviany tamin’ny biby no nampihantainy sy nataony izay nampiadana ». Ny nitoviany tamin’ny biby. Ilay olona ry havana ô, manana, manana ary dia be revy, ampitovian’ny Tompo amin’ny biby ry havana ô. Ary ny biby, ny biby tsy matahotra an’Andriamanitra ry havana. Ary ny tena zava-doza dia izao : tsy matahotra an’Andriamanitra izy, dia en plus an’izay, tapohan’ny fahafatesana. Hoy ilay and.19-20  hoe : « Dia hilaza amin’ ny fanahiko hoe aho: Ry fanahy ô, manana fananana be voatahiry ho amin’ ny taona maro hianao; mitsahara, mihinàna, misotroa, mifalia. Fa Andriamanitra kosa nanao taminy hoe: Ry adala, anio alina no halaina aminao ny fanahinao, ka ho an’ iza izay zavatra noharinao? ». Ny mpanan-karena ry havana dia mihevitra fa mbola ho velona taona maro izy ; eny e, na dia ny mahantra koa ary mieritreritra hoe ho velona taona maro izy, kanjo hafa ny fihevitry ny Tompo, hoe : « anio alina no halaina aminao ny fanahinao ». Ny an’ilay mpanan-karena variana ao anaty revy, ao anaty fahafinaretana : « manana taona maro aho » ; ho an’Andriamanitra : andro iray, andro iray sisa ; ary tsy ampy andro iray ary. Ary dia maro ny olona tapohan’ny fahafatesana e. Maro ny olona tapohan’ny fahafatesana satria tsy mahalala izay iafarany.

Ilay Salamo 73 nataon’i Asafa fantatsika tsara. Hoy Asafa eo amin’ny Salamo 73 :22 hoe : « Dia ketrina aho ka tsy nahalala; eny, biby teo anatrehanao aho ». Satria nahoana ? Raha mbola tsy afaka nihevitra ny ho farany. Ny olona tsy mihevitra izay ho farany ry havana, fa ao ny andro ahaterahana ary ao ny andro hahafatesana, ary tsy misy taona maro izany ; dia miaina tahaka ny biby, manamafy ny tenin’ilay misionera teo ry havana.

Tia anao ny Tompo e, tia anao ny Tompo ary izany no mbola itenenany aminao mahitsy ohatran’izany. Ary ilay teny nataony tamin’ity lehilahy ity, ataony amintsika, hoe : Ry adala, ry adala.

Ilay « adala » eto, tsy « ratsy fanahy » an ; raha ny eto Madagasikara, matetika ilay harena ry havana, indrindra ilay mpanefoefo, matetika vola maloto ; fa eto tsy vola maloto no resahina, tsy olona ratsy fanahy, tsy vola azo tamin’ny kolikoly, fa hoe, ilay « adala » hoe « insensé », ilay olona hoe tokony aterina eny Anjanamasina, izany ilay resaka eto. Ary satria sakana ho an’ity mpanankarena ity ry havana ô ny harenany, sakana tsy atahorana an’Andriamanitra satria izy revo ao amin’ilay fananana araka ny nofo ka nametraka ny fony tamin’izany. Tsy natahotra an’Andriamanitra, na ny fahaverezana mandrakizay.

Ny Fahamarinana 1 izany dia hoe : TANDREMO NY FITIAVAN-TENA. Ny Fahamarinana 2 hoe : TANDREMO NY FITIAVANA FAHAFINARETANA. Fa izany sakana ho amin’ny fahatahorana an’Andriamanitra.

Inona ny fahamarinana 3 farany ry havana ? Ny Fahamarinana 3 farany dia izao : NY OLONA MATAHOTRA AN’ANDRIAMANITRA DIA MIASA MIHARY HARENA ANY AN-DANITRA.

Tsy mandreraka ry havana ny mamerina, mamerimberina fa izay vola rehetra lanianao ho an’ny Tompo fa tsy ho anao, noho ny fitiavan-tena sy noho ny fahafinaretanao, dia tsy vola very e, tsy vola lanilany foana e, tsy vola very e, tsy vola lanilany foana izany ; ary mifanohitra amin’izany ry havana ô, ny zavatra mitranga ao amin’ny fisainan’ny olona amin’ny ankapobeny. Ho azy, izany hoe rehefa afoy ho an’Andriamanitra, dia izay kely indrindra no foy ry havana. Rehefa tsy mahafoy ho an’Andriamanitra ianao ry havana, rehefa tsy mahafoy ho an’Andriamanitra ianao, fantaro fa tana-polo no idiranao any an-danitra.

Dia ahoana ary izany hoe miasa mihary harena any an-danitra izany, manangona harena any an-danitra izany ry havana ô?

Voalohany indrindra, mba tohany amin’izay e ny asa fitoriana ny filazantsara.

Lioka ity, ao amin’ny Lioka 8 dia mitantara hoe nanodidina an’i Jesoa sy ny mpianatra dia nisy vehivavy vitsivitsy maromaro nanan-katao, Johana, Sosana, mbamin’ny maro hafa, nanompo an’i Jesoa tamin’ny fananany. Ry fatidràn’i Jesoa an, mba manompoa an’i Jesoa amin’izay amin’io fanananao io.

Faharoa, ahoana ny fampidirana harena any an-danitra, vola any an-danitra ? Iantrao ny malahelo. Tsy ny malahelo rehetra eto Madagasikara na eto Antananarivo, na eto amin’ny quartier akory aza, fa iantrao ny malahelo rehetra izay tratry ny tananao e. Ary izany ange no nataon’ny Fiangonana voalohany tao Jerosalema e. Ary tsy didy izany, fa fahatsiarovan-tena ; hoy ny Asa 4 :34-35 hoe : « Fa tsy nisy olona nalahelo teo aminy ; fa izay nanana tany na trano, raha nivarotra izany, dia nitondra ny vola vidin’ny zavatra lafo, ka napetrany teo anoloan’ny tongotry ny Apostoly, dia nozaraina tamin’izy rehetra araka izay nilainy avy ». Tsy nisy nalahelo tao am-piangonana. Matoa mbola misy malahelo vitsivitsy maromaro ato amin’ity Isotry Fitiavana ity, dia isika ry havana ô, izay manana, tsy miantra malahelo ; ary antso ho antsika ny fisian’ireo malahelo ireo. Fa maninona ny Fiangonana tao Jerosalema, satria izay manko ilay fanontaniana ; ary maninona ry Pasitera tsy notohizana intsony, tsy tohizan’ny Fiangonana loatra intsony izany zavatra izany ? Maro ny valinteny amin’izany ry havana, fa izao : ny nahatonga azy hanao an’izany, dia hoe : niaina tao amin’ny tahotra izy, satria tamin’izany andro izany dia hoe efa tena an-tomotra ny fiverenan’i Jesoa ry havana ô. Ny olona mahafantatra fa efa an-tomotra ny fiverenan’i Jesoa dia miantra ny malahelo izay tratry ny tanany ry havana ô. Fa avy eo moa hoe, noho ny hitan’ny Fiangonana fa tsy tonga Jesoa, dia niha-nalefaka ilay fahazotoana ahafoy ; izay ilay toetran’ny olombelona. Izay no tao amin’ny Fiangonana ; fa raha resaka fiantrana ny malahelo, rehefa jerenao Jesoa, dia hoe : Izy tamin’ny niaraka tamin’ny mpianatra tsy dia hoe nanome izay rehetra nananany akory, fa nanana vola fividianana zavatra Izy, ary koa nanana vola fanao fiantrana tamin’izay rehetra nalehany. Tohano ny fitoriana ny filazantsara, iantrao ny malahelo ry havana ô.

Rafaralahy Andriamazoto, maritiora nolefonina herintaona taorian’i Rasalama, efa noresahintsika teto ; nanolotra ny fony ho an’i Jesoa, nanolotra ny fanahiny teo an-tanan’Andriamanitra, nanolotra ny fananany teo an-tanan’Andriamanitra ry havana ô. Rafaralahy Andriamazoto nanana saha lehibe anankiray, nozarainy 3 io saha io : ny ampahany kely indrindra amin’ny saha notazominy hamelomana azy mivady sy ny zanany, ny ampahany lehibebe noho io indray dia nataony ho fiahiana izay olona mahantra iandreketan’izy mivady, ary ny ampahany fahatelo lehibe indrindra dia nataony anohanana kristiana, indrindra ireo izay iharan’ny fanenjehana ry havana ô. Izany ny olona matahotra an’Andriamanitra e. Ary marina loatra ilay filazana hoe : ny fatidràn’i Jesoa ihany no hanolotra ny fananany tahak’izany hanohanana ny fatidràn’i Jesoa hafa ry havana ô. Ary rehefa manao kajy ohatran’i zay ianao, miverina kely amin’ity resaka fahafolon-karena ity aho ry havana ô, raha hoe nozarain’i Rafaralahy Andriamazoto 3 ilay saha, izany hoe 66% ange izany no natolony ho an’i Jesoa fa tsy 10% ry havana ô. Ary 33%-ny fananany no notazominy ho azy. Ary mbola milaza aho eto e, mbola milaza aho eto ry havana, fa tena hoe faux débat io fandavanao ny fahafolonkarena io ; diso petrak’olana ianao, diso problématique ianao rehefa miteny hoe : « an an an, fomba tao amin’ny testamenta taloha io ». Ny olona madio fo ry havana ô, ny olona mazava saina, rehefa nohazavaina indray mandeha izy, dia manaiky.

Fa izao : arakaraky ny andinihana momba io fahafolonkarena io ry havana ô, arakaraky ny andinihana ny handavan’ny maro io fahafolonkarena io, dia tsy inona fa tonga amin’ilay tenin’i Jesoa hoe : « fieremana ». Tsy resaka théologie, fa resaka « fieremana », resaka « cupidité » no resahin’i Jesoa ato, resaka fitiavam-bola ; ary ny ao ambadik’ilay « cupidité » dia ny hoe « avarice », izay ilay hoe « fieremana ». Ny olona tia vola dia mahihitra ry havana ô. Ny an’i Rafaralahy Andriamazoto, fara fahakeliny, ny 66% no foiny ho an’i Jesoa, ary antitranterin’i Pasitera Rabary tsara hoe izany no nataony satria ny fony, ny fanahiny, efa natolony ho an’Andriamanitra ry havana ô.

Ho anao fatidràn’i Jesoa, Izy efa miandry anao any an-danitra e ; izany ange izy ity ry havana ô. Izy hanome anao e ny fanahin’ny fahatahorana Azy ary dia tsy ho foana izay fikelezanao aina rehetra eto amin’ity tany ity. Ary amin’ny minitra izay ialanao eto amin’ity tany ity, tsenainy amin’ny fifaliana ianao any amin’ny fanjakany.

Ho aminao ny fahasoavan’ny Tompo. Amena.  

Ao amin’ny Asan’ny Apostoly 21 no iaingantsika. Ao anatin’ny volana andinihantsika ny lohahevitra hoe « Mahatoky hatramin’ny fahafatesana ny mino » ; Alahady fahadimy androany ry havana andinihintsika an’izany. Ary misaotra ny Tompo ny amin’ny mbola ahazoantsika mandinika an’izany. Efa natao teto ombieny ombieny ny fanamarihana hoe rehefa misy lohahevitra tian’ny Tompo hoe omena lanja manokana, dia omena Alahady 5 ny Fiangonana handinihana an’izany ; ary zavatra tsy mandeha ho azy izany hoe « Mahatoky hatramin’ny fahafatesana » izany e : eo am-bava izany mora kely ry havana ô ; fa firy amintsika no hoe « Mahatoky hatramin’ny fahafatesana ». Ary tian’ny Tompo isika, izany no mbola anomezany antsika an’izao teny izao amin’izao maraina izao.

Rehefa miteny ny Soratra Masina hoe : « Mahatoky hatramin’ny fahafatesana ny mino », ny atao hoe « mino » ry havana dia faran’izay tsotra ; ny atao hoe « mino » dia olona vita batisa, ary miray latabatra amin’ny Tompo, mpandray ny fanasan’ny Tompo. Izany no atao hoe « mino ». Inoako fa ny ankamaroantsika dia azo faritana hoe « mino ». Dia misy misionera LMS izay ry havana, Huckett ny anarany ; nanao toriteny izy tamin’ny taona 1916, ary ao amin’io toriteny io, manazava moomba ny fandraisana ny fanasan’ny Tompo izy, miresaka ahy sy ianao mpandray ny fanasan’ny Tompo izy, dia milaza mazava izy hoe : Tsarovy e, ary saino mandrakariva fa ianao izay mpandray ny fanasan’ny Tompo io dia mifamatidrà amin’i Jesoa. Izay ilay hafatra anio, faran’izay tsotra : TSAROVY RY HAVANA O, FA FATRIDRAN’I JESOA IANAO.

Fantatsika malagasy tsara ny atao hoe fatidrà. Rehefa mijery ny raki-bolana dia hoe fomba atao amin’ny alalan’ny fatitra ; ilay fatitra moa izany hoe karazana incision, izay no maha fatidrà ; fomba atao amin’ny alalan’ny fatitra, dia hifampihinanan’ny olona 2 mba ho mari-pisakaizana mafy, ho mari-pihavanana mafy ary mari-pisakaizana tsy azo ivadihana, fa raha ivadihana dia miteraka ozona. Izany ry havana ô, vaovao mahafaly ambara amintsika amin’izao maraina izao : tsarovy fa ianao mpandray fanasan’ny Tompo e, dia fatidràn’i Jesoa.

Ahoana izany hoe fatidràn’i Jesoa izany ry havana ?

Ny fatidràn’i Jesoa, voalohany dia voalohany indrindra : rehefa fantany ny sitrapon’Andriamanitra, na inona na inona, dia tsy avelany hisy olona hanakana azy hanatanteraka an’izany.       

Ny fatidràn’i Jesoa, rehefa fantany ny sitrapon’Andriamanitra, na inona na inona, dia tsy misy olona avelany hanakana azy hanatanteraka izany. Tsotra be izany ry havana ô, tsotra be izany. Jerentsika ny Asan’ny Apostoly 21 :13-14 : « Fa Paoly namaly ka nanao hoe: Nahoana hianareo no mitomany ka mampangorakoraka ny foko? Fa vonona aho tsy ny hafatotra ihany, fa ny ho faty any Jerosalema koa aza mba ho voninahitry ny anaran’ i Jesosy Tompo. Ary nony tsy nanaiky izy, dia nitsahatra izahay ka nanao hoe: Aoka ny sitrapon’ ny Tompo no hatao ». Aoka ny sitrapon’ny Tompo no hatao. Eto amin’ity perikopa ity, fantatr’i Paoly tsara amin’io fotoana io fa ny sitrapon’Andriamanitra mazava ho azy, mazava be ho an’i Paoly, ny sitrapony ho an’i Paoly, dia ny hoe : hankany Jerosalema izy. Ary dia misy mpaminany eto, mpamantatra ny ho avy mi-confirme an’izany hoe : ianao ange ry Paoly e, rehefa tonga any ianao dia hoe ho fatoran’ny jiosy e, iray izay, dia ho atolony ny jentilisa ianao e. Vonona aho, hoy Paoly. Dia maro ry havana ireo namany, sakaiza efa tranainy, sakaiza efa ela no mitalaho tamin’i Paoly :an an an, aza mankany e, aza mankany e. Maro ireo namany izay efa hoe niara-nitory filazantsara taminy, nifampihinana ny manta sy ny masaka taminy, miteny hoe : aza mankany re. Non, non, non hoy Paoly : vonona aho ny ho any Jerosalema, ny ho fatorana, ary ny ho faty ihany koa aza. Ry fatidràn’i Jesoa ô, rehefa fantatrao ny sitrapon’Andriamanitra ; aza avela hisy hanakana anao hanatanteraka an’izany sitrapon’Andriamanitra izany ry havana ô. Ary Paoly eto fatidràn’i Jesoa ry havana, Paoly eto manahaka an’i Jesoa ry havana, Jesoa izay lazaina koa amin’ilay filazantsara teo hoe nidina avy any an-danitra, nitafy nofo sy rà, nampianatra, nanao fahagagana maro ; efa zava-dehibe izany ; nandroaka fanahy ratsy ; efa zava-dehibe izany ; fa ny tena nahatongavany dia ny hazo fijaliana. Hatramin’ny farany, nanatanteraka ny sitrapon’Andriamanitra hatramin’ny farany Izy, fa tsy hoe nidina avy any an-danitra Izy dia rehefa tonga tety Izy dia hoe : tsy efa ampy ve izay Ray Malala ô, tsy efa ampy ve izay ? Fa ny nahatongavany dia ny hazo fijaliana, ary dia lazain’i Paoly hoe : nanetry tena hatramin’ny fahafatesana Izy. Ry fatindràn’i Jesoa ô, ianao koa e, ianao koa e, aoka izay ny kristiana confortable : kristiana rehefa Alahady, manana andraikitra madinidinika ohatran’izao aty am-piangonana, fa rehefa Alatsinainy ka hatramin’ny Sabotsy jentilisa fiainana, ohatrany manadino an’i Jesoa, ohatrany tsy fatidràn’i Jesoa ry havana ô. Izany no ananarana antsika amin’izao maraina izao. Ary izany teny izany tsy azon’ny olona ry havana ô, tsy azon’ny olona izay tsy tena hoe fatidràn’i Jesoa. Ohatran’i Petra, nisy fotoana Petera nanambaran’i Jesoa ny hoe tsy maintsy ahafatesany, dia « sanatria izany » ; fanahin’ny devoly ry havana ô, fanahin’ny devoly no nampiteny an’i Petera hoe : « sanatria izany ». « Mankanesa ato ivohoko ry Satana » hoy Jesoa ao amin’ny Matio 16. Fa Paoly ry havana, Paoly tsy mba ohatran’izany. Ary ny fatidràn’i Jesoa tsy ohatran’ny olona hafa, satria ny olona hafa tsy azony ampoizina fa hoe handray zavatra avy amin’ny Tompo izy, izy manaiky ny fahafatesana io. Ary dia nolavin’i Paoly hatramin’ny farany ny fitalahoan’ireo namany ry havanaô, nolavin’i Paoly.

Izay ny hafatra voalohany, izay ny Fahamarinana 1: Rehefa fantatrao fatidràn’i Jesoa ny sitrapon’i Jesoa, aza avela hisy olona hanakana anao tsy hanatanteraka an’izany.

Ny Fahamarinana 2 ry havana dia izao : Raha fantatrao kosa fa misy zavatra tsy tian’i Jesoa dia fadio ny manao an’izany, na mandrisika anao aza ny fianakavianao manontolo, ny sakaizanao rehetra, ny ankohonanao. Rehefa misy zavatra fantatrao fa tsy tian’i Jesoa, dia fadio izany na mandrisika anao aza la terre entière.

Izany ny fisainan’ny fatidràn’i Jesoa izany ry havana ô. Izany ny fisainan’ny fatidràn’i Jesoa. Rehefa fantany ny sitrapon’ny Tompo : ataony, ty misy mahasakana azy ; rehefa fantany hoe tsy tian’ny Tompo ; tsy ataony izany na iza na iza mandrisika. Izany ny fatidràn’i Jesoa izany.

Marina ilay fitenintsika hoe : « mamy ny aina » ; kanefa ho an’ny fatidràn’i Jesoa ry havana ô, dia misy izay mamy noho ny aina e, dia ny hanao ny sitrapon’Andriamanitra. Misy izay mamy noho ny aina, dia ny hanao ny sitrapon’Andriamanitra ry havana ô. Aleon’ny fatidràn’i Jesoa ny ho faty toa izay handà an’i Jesosy Tompony ry havana ô, na hivadika ka hampalahelo Azy. Rehefa mijery isika, jerentsika ny Baibolintsika ao amin’ny Joba 2, maro ny kristiana ohatran’ny vadin’i Joba ry havana ô. Jereo tsara aloa, mora ny manenjika ny vadin’i Joba ; fa araka ilay toriteny tamin’ny farany teo, tamin’ny fampianaran’ny Baiboly, ity vadin’i Joba ity, matoa Joba lehilahy marina, matoa Joba tonga amin’izao situation sociale sy professionnelle izao : teo akaikiny teo ny vadiny Ezer/Esther ; fa misy fotoana ny vadin’i Joba tahaka an’i Petera ry havana ô, iasan’ny fanahin’ny devoly ; Joba 2 :9 : « Ary hoy ny vadiny taminy: Mbola mitana ny fahamarinanao ihany va hianao? Mahafoiza an’ Andriamanitra hianao, dia aoka ho faty ». Tsy tian’i Joba ny hivadika satria azo lazaina koa izy hoe fatidràn’i Jesoa amin’ny finoana ry havana ô. Tsy tian’i Joba ny hivadika. Fa na dia teo aza ny zavatra nambara momba ny vadin’i Joba, azo lazaina hoe kristiana marivo salosana ihany izy. Kristiana na mpino marivo salosana ihany izy. Ary miseho izany anaty fizahan-toetra mihoa-pampana. Mahafoy an’Andriamanitra ary mitarika ny vady aman-janaka hafoy an’Andriamanitra. Teto moa tsisy zanaka intsony, satria efa ripaka ny zanany. Inona ny zavatra nitranga eto ? Tena kivy tanteraka ny vadin’i Joba nahita an’i Joba rakotry ny vay ratsy avy any am-paladia ka hatrany an-tampin-doha ry havana ô. Ary tena ratsy mihitsy ilay aretina satria ireo namany 3 lahy tonga hamangy hampahery azy, nahita azy, marina fa hoe nitazana azy avy eny an-davitra, angamba déformé ny tarehin’i Joba, tsy nahafantatra izy hoe io Joba ry havana ô. Kivy ny vadin’i Joba nahita azy rakotry ny vay ratsy, fa talohan’io, ao amin’ny Joba 1, fantatsika ihany ilay tantara, efa hoe : ripaky ny devoly ny fananan’i Joba ary ringana ny zanany rehetra ; dia izao indray ity misy resaka vay ity, tonga amin’ilay fitenintsika hoe tena trop loatra e, tena trop loatra. Fa hoy Joba, fatidràn’i Jesoa tamin’ny vadiny izay niteny hoe mahafoiza an’Andriamanitra ianao : « Tahaka ny tenin’ ny anankiray amin’ ny vehivavy adala ny teninao. Moa ny soa ihany va no horaisintsika avy amin’ Andriamanitra, fa tsy ny ratsy koa ? ». Moa ny soa ihany va no horaisintsika avy amin’ Andriamanitra, fa tsy ny ratsy koa ? Ianao anaty fizahan-toetra ankehitriny, sambatra ianao raha fatidrà satria marina aminao ny tenin’i Joba hoe « Moa ny soa ihany va no horaisintsika avy amin’ Andriamanitra, fa tsy ny ratsy koa ? ». Ary jereo tsara ny fomban’i Satana ry havana ô, jereo tsara ny fombany : hainy tsara ny manindry eo amin’izay maharary antsika, dia matetika ny vadintsika e. Zavatra 2 no fantatry ny devoly tsara, hoe tsy ho zakan’ny vadin’i Joba ilay attaque faharoa-n’ny devoly ; ny attaque voalohany ao amin’ny Joba 1, attaque faharoa eto amin’ny Joba 2. Fantatry ny devoly fa tsy zakan’ny vadiny izany, ary raha tsy zakan’ny vadiny izay, faharoa, fantatry ny devoly tsara fa io no amporisika an’i Joba hahafoy an’Andriamanitra. « Manao tenin’ny adala ianao. Moa ny soa ihany va no horaisintsika avy amin’ Andriamanitra, fa tsy ny ratsy koa ? ». Izany ny tenin’ny olona fatidràn’i Jesoa ry havana ô.

Tsy maninona raha adinonao ity toriteny ity, fa ny zavatra tenenina aminao : hatramin’ny fara-fofon’ainao, fantaro fa fatidràn’i Jesoa ianao. Ary mampalahelo, sy lozanao izay kristiana, ianao izay hoe kristiana toa misalotra anarana hoe kristiana fa baikon’ny fanahin’ny devoly ao anatin’ny herinandro ry havana ô. Izany io e, na tianao na tsy tianao : rehefa tsy miaina tahaka ny fatidràn’i Jesoa ianao, ny fanahin’ny devoly no mitondra anao ny Alatsinainy ka hatramin’ny Sabotsy ry havana ô. Meteza e, meteza ho fatidràn’i Jesoa. Ary metza hiteny tahaka an’i Paoly Apostoly hoe : « Aoka ny sitrapon’ny Tompo no atao, na hitarika fahafatesana aza izany ». Ary mitodika amintsika lehilahy :tandremo an, tandremo ny manao ohatran’i Adama : tsy mahafehy ny vadintsika : efa fantatra izao fa izy mpanao ny tsy sitrapon’Andriamanitra, izay tsy tian’Andriamanitra, mitarika antsika ary tsy sahy miteny isika ry havana ô. Ianao rahalay, ianao zoky, ianao ray aman-dreny : mijoroa amin’izay ho fatidràn’i Jesoa e, mijoroa amin’izay ho fatidràn’i Jesoa. Na raikitra aza ny guerre mondiale ao an-trano, mijoro ianao ; iny guerre mondiale iny herinandro ihany iny, avy eo miverina amin’ny laoniny ny zavatra rehetra.

Izay toe-tsaina-na fatidrà izay ry havana, ary izay ny fahamarinana farany hamaranana an’izao toriteny izao, hita teo amin’ireo maritiora voalohany. 

Tsy lany hamamiana ny mamaky ny tenin’i Pasitera Rabary, ny fitantaran’i Pasitera Rabary an’ireo maritiora ireo : Jereo ny adim-panahy, sao dia heverinareo fa hoe mora izany hoe mifatidrà dia hoe aoka atao ny sitrapon’Andriamanitra, na hitarika fahafatesana aza izany. Nanana adim-panahy ireo. Tantarain’i Pasitera ny adim-panahy an’ireo maritiora ireo taorian’ny 01 Mars 1835, kabary miezinezina tetsy Mahamasina nataon’ny mpanjaka mandrara ny fivavahana kristiana. Dia mitantara Rabary : hoy ilay maritiora anankiray ity mahare an’izany kabary izany: « na ho inona na ho inona, na ho tetehina toy ny bala aza aho, tsy hivadika amin’Andriamanitr amihitsy aho ». Izany no tao am-pon’ity maritiora ity nandre an’ilay kabary : « na misy inona na misy inona ». Izy nanatrika ; tonga ao an-tranoizy, ao amin’ny zanany kely ; manatona azy mivady ilay zanany kely izay mitady ho sakambininy miampify, ny anankiray babena, miteny madama amin’ilay rangahy : « dia hanao ahoana ireto zanatsika ireto » ; asa, tsy namaly ilay lehilahy ; fa nahare ny resak’izy mivady hoe : « isika dia hanaiky ny sitrapon’Andriamanitra hatramin’ny fahafatesana, lalana idirana any an-danitra », dia hoy ny anankiray tamin’ireo zanany : « izaho koa dada sy neny an, izahay koa dada sy neny an, hanaraka anareo any amin’izay alehanareo ». Sambatra ianao raha izany no itezanao ny zanakao e. Sao dia ianao aty am-piangonana, ny zanakao jentilisa ? Na ny zanakao fatidrà fa ianao indray no jentilisa ? Sambatra ianao rhaa hoe noho ny fahafatesana dia iray Paradisa ry havana ô.

Nisy adim-panahy tao. Miverina amin’i Rasalama izao noresahina teto ry havana ô : tena hoe tao aminy izany hoe toe-po, toe-panahin’ny fatidrà izany. Nogadraina izy, 8, 10 andro, tantarain’i Pasitera Rabary : nandritra ani’zany 8 na 10 andro izany dia nolevilevena izy mba hoe hiampanga namana, hoe lazao daholo hoe iza ny mpivavaka namanao, nefa tsy azo ; nahajoro tsara izy sadi nionona tsara ; nanoratra matetika tamin’i Mme Jones izy hoe : « aza manana ahiahy ny amiko, vonona aho ho faty noho ny fitiavana an’i Jesoa raha izany no sitrapon'Andriamanitra ». « Vonona aho ho faty noho ny fitiavana an’i Jesoa raha izany no sitrapon’Andriamanitra ». Tsy voalaza fa ato amin’ny Asan’ny Apostoly 21, « vonona aho ny ho atolotra ary ny ho faty aza raha izany no voninahitry ny Tompo ». Azonao an-tsaina ve, mba miserana ao an’eritreritrao ve : raha maty ho an’ny Tompo ianao e, fankalazana ny voninahiny izany e : vonona amin’izany ve ianao ry havana ô ? Izany ry havana ny toe-po, ny toe-tsain’ny fatidràn’i Jesoa, ary izaho sy ianao izany. Izaho sy ianao izany resahina izany.

Nony maty Rasalama, misy maritiora anankiray izay koa malaza be, mbola ho avy ny fotoana iresahantsika azy, avy eo Anjanahary eo : Rafaralahy Andriamazoto. Sambatra I Anjahanary maritiora manana chorale hoe Rafaralahy Andriamazoto. Enga anie ka ho tezain’i Pasitera amin’izany hoe toe-po, toe-panahin’ny maritiora fatidràn’i Jesoa izany ireo chorale ao aminy ireo. Fa nony maty Rasalama, Rafaralahy Andriamazoto izay nanatrika ny fandefonana azy, nony alina hoy Pasitera Rabary ny andro, ao anaty-na atmosphère-na fanenjehana izao an ; nony alina hoy Pasitera Rabary, nony alina ny andro, dia niverina tany Ambohipotsy indray izy nanangona ny taolan’i Rasalama sisa tsy lanin’ny amboa ; nofonosiny lamba mena ireo ka naleviny tao am-pasan-drazana. Izany ny toe-po e, izany ny toe-po ry havana ô, toe-pon’ny fatidràn’i Jesoa. Ity Rafaralahy Andriamazoto ity, herintaona taorian’ny nandefonana an’i Rasalama dia mba nolefonina koa ry havana, dia maty. Ny vokatr’izany : ny mamany nitondra fahoriana noho ny nandefonana azy : antitra tonga very saina noho ny alahelony ny zanany ka maty nivadika atidoha. Ary ny vadin’i Rafaralahy Andriamazoto, vady tanora kely, nampijaliana mafy, saika novonoina aza rhaa tsy bevohoka.

Ry havana ô, ry havana ô, izany ny programan’ny Tompo ho ahy sy ho anao : ny hanaiky ho fatidrà.

Ary ny zavatra mampihetsi-po tantarain’i Pasitera Rabary ihany koa : ireo maritiora ireo, alohan’ny hamonoana azy, dia nogadraina tany an-tranon’ny manamboninahitra, nalefa ho andevon’ny manamboninahitra, nogadraina tany, ary maro ny olona izay niambina azy ry havana ô, nahita ny toetrany, vonona hiatrika fahafatesana, dia nahita ny toetran’ireo, dia niova fo ka nikambana finoana taminy. Rehefa mahita anao ny mpiara-belona aminao, ny mpiara-miasa aminao, ny mpiara-mianatra aminao, dia miteny ve izy hoe : « oay, izaho koa handeha hiova fo, handeha hanaraka ny Andriamanitr’i ra-anona, na ny Andriamanitr’i ra-anona » ?                       

Ary ireo rehetra rehetra ireo ry havana ô, dia nahafantatra fa hoe tena hoe mamy noho ny aina izany manao ny sitrapon’Andriamanitra izany na dia hitondrana fahafatesana aza izany, satria ao ambadiky ny fahafatesana dia misy zavatra sarobidy lavitra noho izao aintsika ety an-tany izao, dia ny fiainana mandrakizay miaraka amin’Andriamanitra any am-paradisany.

Ny hira-na 9 mianadahy mbola nolefonina teny Ambohipotsy teny koa, hoe : « raha ho faty izahay, ka handao ity tany ity, dia ampifalio izahay, ento ho any an-danitra ; dia ho faly izahay mandrakizay ». Nahare an’izany hira izany ilay miaramila handefona dia vahotra ; vahotra nandre ilay vavaka, nandre ilay hira : handefona izy : tsy sahy : natahotra an’Andriamanitra ; tsy handefona izy an : tsy sahy : natahotra ny mpanjaka. Farany : nandefona ihany.

Mitodika amin’ny fatidràn’i Jesoa isika izao ry havana, mitodika amin’ny faridràn’i Jesoa isika izao : Meteza ho fatidrà e ! Ny fatidrà maritiora voalohany dia Stefana, ato amin’ny bokin’ny Asan’ny Apostoly ity. Stefana notoraham-bato ho faty ry havana ô, notoraham-bato ho faty. Dia rehefa akaikin’ny ho faty izy, satria notorahan’ny jiosy vato ho faty, dia hitany ny lanitra nisokatra ry havana, hitany ny lanitra nisokatra, Asan’ny Apostoly 7 ; ary io lanitra misokatra io, dia hoe : hitako hoy izy Jesoa nitsangana. Isak’Alahady isika manambara hoe : « Nitsangana tamin’ny maty Jesoa, niakatra any an-danitra ary mipetraka eo an-kavanan’Andriamanitra ». Nitsangana Izy, nitsangana Izy ry havana ô, dia hoy ny mpitoriteny, toriteny mamy : « isaky ny misy fatidràn’i Jesoa ao ambavahoan’ny fahafatesana, dia mitsangana Jesoa any an-danitra manokatra ny tanany handray azy ». Ary ny tenin’i Stefana farany, tahaka ny tenin’ireo maritiora fatidràn’i Jesoa : « Raiso ny fanahiko ».

Enga anie ry havana ô, ho izany ny tenintsika farany rehefa tonga izay minitra ialantsika eto amin’ity tany ity, hoe : « Jesosy an, Jesosy an, inty ilay fatidrà kelinao : raiso ny fanahiko ». Amena          

Ao amin’ny 2 Timoty 4 ry havana no hakantsika ny hafatra ho antsika izay te ho hita mahatoky hatramin’ny fahafatesana. Mahatoky hatramin’ny fahafatesana : izany no antom-pisiana tsara indrindra. Mitady olona mahatoky ny Tompo, mila olona mahatoky ny firenentsika, ary tsy mahatoky fe mahatoky fotsiny, fa mahatoky hatramin’ny fahafatesana noho ny finoana.

MISY ZAVATRA ROA NA TELO AMPATSIAHIVIN’NY TOMPO AMINTSIKA IZAY TE HO HITA MAHATOKY HATRAMIN’NY FAHAFATESANA.

Ny Fahamarinana 1 dia izao : TANDREMO NY NAMANA na hoe TANDREMO IZAY HO NAMANA

Ny atao hoe namana dia ilay namana akaiky, meilleur(e) ami(e), ilay namana ifampizàràna ny manta sy ny masaka, ilay namana tena akaiky, ilay namana manana fifandraisana tahaka ny rano sy vary ; ilaina izany ; fa hoy ny Tompo hoe : TANDREMO, SAFIDIO TSARA IREO NAMANA IREO FA NA IREO FANAMPIANA HO ANAO, NA IREO HO SAKANA SY FAKAM-PANAHY HO ANAO, KA TSY HAHATONGA ANAO HO MAHATOKY HATRAMIN’NY FAHAFATESANA. TANDREMO ARY SAFIDIO TSARA IZAY HO NAMANA RY HAVANA O.

Misy ohatra vitsivitsy eto, misy ohatra ratsy eto, misy ohatra tsara eto, fa izay, hoe : tadidio : ny tavan’ny rahalahy mandranitra ny tavan’ny rahalahy ry havana ô : sarobidy izany namana tsara izany.

Ny ohatra ratsy eto dia Demasy. Demasy io any amin’ny Filemona 24 dia lazain’i Paoly hoe mpiara-miasa, mpiara-manompo. Fa izao : nandao an’i Paoly izy noho ny hoe fitiavany izao fiainana izao, fitiavana izao tontolo izao. Aza minamana amin’i Demasy ry havana ô. Aza minamana amin’i Demasy fa hanimba anao izany. Aza minamana ihany koa amin’ny olona ohatran’i Aleksandro. Ery amin’ny and.14 hoe : « Aleksandro, mpanefy varahina, efa nanisy ratsy ahy be loatra ». Izany hoe isaky ny mifanena amin’i Paoly izy, na mahita an’i Paoly mitory ny filazantsara dia ataony daholo izay hoe fanakanana, izay hoe fanoherana. Tandremo minamana amin’ny olona ohatran’izany. Ary tandremonao ihany, miresaka amin’i Timoty i Paoly : « tandremonao ihany izy, fa nanohitra fatratra ny teninay ». Izany hoe misy olona izany ohatran’i Demasy, tsy atao ho namana satria mitarika anao ho any amin’ny rehak’izao fiainana izao ; fa ohatran’i Aleksandro indray, hoe : ahihio ny olona ohatran’i Aleksandro ao am-piangonana ao an, fa misy Aleksandro any amin’ny Fiangonana rehetra. Tandremo, tandremo ny olona ohatran’i Alexandro.

Dia eo indray ilay ohatra namana tsara ry havana. Miteny Paoly eo amin’ny and.9, miteny amin’i Timoty izy hoe : « Mazotoa hankaty amiko faingana ianao ». In-droa Paoly no tena hoe miangavy ary mandondona an’i Timoty ho any aminy ; satria ao amin’ilay perikopa ao, ao amin’ilay contexte ao dia hoe « efa akaiky ny fotoana hialako, efa akaiky ny fotoana hahafatesako ». « Timoty an, aza taraiky ianao e, aza taraiky. Ity taratasy alefako any aminao ity anie ka mety efa ho ela ela ity vao ho tonga any e, dia ianao aza mangatak’andro mankaty. Fa tena mila anao aho ». Fa maninona izy no may hahita an’i Timoty ? Tamin’i Paoly nanao veloma ny loholona tao Efesosy, tao Efesosy Timoty, dia nitomany ireo. Anisan’ny nitomany Timoty ry havana ô, raha hoe nanao adieu i Paoly. Fa izany eo ihany, eo ilay fifankatiavana ; fa hoe Paoly dia miresaka an’i Timoty izy, dia hoe : « hitako aminao hoy izy ny finoana tsy mihatsaravelatsihy izay ao anatinao, izay nitoetra taloha tao anatin’i Loisa renibenao sy Eonika reninao, ary matoky ahy fa ao anatinao koa izany », 2 Timoty 1 :5. Noho ilay finoana tsy mihatsaravelatsihy : izany no safidio ho namana ry havana ô. Fa rehefa ao anatin’ny fahanginana ohatran’izao, ao anatin’ny fotoana-na solitude, na solitude forcée ohatran’izao, ny olona ohatran-dry Timoty no hanome fifaliana anao, tahaka ny nanomezany fifaliana an’i Paoly ry havana ô. Safidio tsara ny namana e dia ho hita mahatoky hatramin’ny fahafatesana ianao.

Eto misy an’ity hoe Kreska ity, lazaina hoe nankany Galatia. Teto ihany no ahitana an’ity hoe Kreska ity ao amin’ny Baiboly ry havana ô. Asa moa inona ny asa fanompoana nataony niaraka tamin’i Paoly fa milaza izany hoe na zavatra bitika kely fotsiny aza ataonao ho an’ny Tompo dia tsarovana mandrakizay izany. Ary mahafinaritra ny anaran’ilay Kreska, ny anarany dia hoe : croissant, izany hoe olona mitombo. Misafidiana namana izay hitanao fa mitombo ara-panahy dia hiara-hitombo aminy koa ianao ry havana ô. Safidio e, tandremo izay ho namana.

Hoy Paoly ery amin’ny and.11 hoe : « Lioka ihany no ato amiko ». Any amin’ny Kolosiana 4 :14 izy miteny hoe : « Lioka malala », « Luc le bien aimé ». Sady dokotera no olona ao amin’ny Tompo. Izy no nanoratra ny filazantsaran’i Lioka. Azo an-tsaina tsara ry havana : Paoly migadra, efa antitra, izay tena hoe fikarakarana an’i Paoly ara-batana amin’ny maha-dokotera azy sy ny fampaharezana ara-panahy na dia hoe Paoly ary andrarezina eo amin’ny tantaran’ny famonjena : mila olona ohatran’izany hoe Lioka izany izy. Lazaina fa io prison nanagadraina anao io dia maizina. Ny anaran’i Lioka azo adika hoe : « lumineux ». Lumineux : izy mazava ; lumineux : fahazavana ho an’ny hafa. Mitadiava namana lumineux ry havana ô, mitadiava namana lumineux hanazava ny fiainanao. Ary ianao koa, meteza ho Lioka, meteza ho lumineux ho an’ny hafa.

« Alao Marka, ka ento miaraka aminao, fa mahasoa ahy amin’ny fanompoana izy ». Marka ity nanana olana goavana be tamin’i Paoly satria tamin’ny dia misionera voalohany dia natsatok’i Marka teo Paoly sy Barnabasy. Tezitra Paoly. Fa eto, miteny izy hoe : efa namela an’i Marka aho. Alao izy, asaivo mankaty amiko izy, fa mahasoa ahy : « utile » amin’ny fanompoana. Misafidiana namana utile amin’ny fanompoana ry havana ô. Izay. Aoka izay ny manana namana mahafinaritra satria ny soirée anao, ny journée-nao dia feno resa-dresa-poana sy asa asa-poana. Tsy hahatoky hatramin’ny fahafatesana ianao.

Rehefa mijery ny tantaran’ny misionera ry havana dia hoe maty moa i Thomas Bevan 3 mianaka. Volana Août izy no tonga teto 1818 ; Décembre 1818 maty izy 3 mianaka. Dia Davis Jones irery no nanohy ny asa. Dia taty aoriana, 1821, nandefasan’ny LMS misionera anankiray, David Griffiths i David Jones hanampy azy. Dia tonga Griffiths dia niasa teto Antananarivo, niasa volana vitsivitsy teto Antananarivo Griffiths, dia hitany fa efa manomboka voalamina tsara ny raharaha, dia niteny tamin’i David Jones izy hoe : izaho andeha haka ny vadiko izay mbola nasaiko niandry tao Maurice aloa. Volana vitsivitsy taorian’ny nahatongavany izany izao resaka izao. Dia hoy David Jones hor izaho koa hiaraka aminao ho any Maurice fa izaho (David Jones koa maty vady izany) hampaka-bady. Griffiths naka ny vadiny, David Jones nampaka-bady. Sarobidy eo amin’ny fanompoana ny vady ry havana ô. Izany no asehon’ny tantaran’izy roalahy. Ary hoe tena namana voalohany, sakaiza voalohany eo amin’ny fanompoana ry havana. Fantatrao ve izany ranabavy malala ? Fantatrao ve izany ? Fantatrao hoe Ezer ianao, mpamonjy anay lehilahy ianao ? Matoa misy lehilahy mijoro tahak’izao : misy vehivavy Ezer ao ambadika ao, eo anilany eo. Matoa misy lehilahy ohatran’izao, dia misy vehivavy Esther, Ezer/Esther : Kintana manoro lalana azy eo anilany eo. Rehefa miteny isika hoe : tandremo, safidio tsara ny namana : ianao ranabavy, ianao reny malala : vady toa inona ianao eo anilan’ny vadinao? Hanoro hevitra azy ho Demasy ? Hanoro hevitra azy ho Aleksandro ? Sa hanoro hevitra azy ho Timoty, ho Lioka, ho Marka, ho Kresko ?

Izay ny zavatra voalohany ampatsiahivin’ny Tompo antsika amin’izao andro anio izao, ho antsika izay te ho hita mahatoky hatramin’ny fahafatesana ry havana ô : TANDREMO, TANDREMO FATRATRA IZAY ATAO HO NAMANA, SAFIDIO TSARA IZAY HO MPIARA-MIASA.

Ny fahamarinana 2 dia izao : TANDREMO NY FAMAKIANA BAIBOLY

Raha tsy mamaky Baiboly ianao, raha tsy manokatra Baiboly ianao, tsy ho hita mahatoky hatramin’ny fahafatesana izany ry havana ô. Hoy ny and.13 : « Ilay kapoty navelako tany Troasy tao amin’i Karpo, dia ento, raha mankaty ianao, ary ny boky, indrindra fa ireo boky hoditra ». Mahavariana : lehilahy mahafantatra tsara hoe ho faty izy afaka volana vitsivitsy, lehilahy mahafantatra tsara hoe io fahafatesana io fampidirana azy any an-danitra ; eto amin’ny and.13 izy, ao am-pigadrana izy dia mampatsiahy an’ilay réalité madinika ety an-tany. Réalité madinika ny anankiray, réalité goavana be ny anankiray. Ilay réalité madinika dia hoe : « ilay kapoty navelako tany Troasy tao amin’i Karpo : mba ento aty anie izany e,mba ento aty ». Satria ho avy ny ririnina ; moa rehefa mankao Rome ao, rehefa jerena ilay prison nisy an’i Paoly, misy sary be dia be any amin’ny internet any, dia ohatrany hoe misy an’ireny efitrano araka ireny fahitantsika azy ireny, dia eo afovoan’ilay efitrano dia misy lavaka, ohatran’ireny hoe lava-bary ireny, dia atsofoka any ilay prisonnier dia ao ambany ao izy, ohatrany hoe ao amin’ny cave ao izy : sady maizina no mangatsiaka no mando. Dia hoy Paoly hoe : ilay kapoty, na ilay manteau, na ilay par-dessus navelako tao amin’i Karpo, mba ho ento ange ry Timoty rehefa mankaty ianao. « Fa ento indrindra koa ny boky, indrindra fa ireo boky hoditra ». Lehilahy efa eo an-katoky ny fahafatesana ry havana ô, mbola te hamaky boky, te hamaky tenin’Andriamanitra. Izany no nahatonga an’i Paoly ho mahatoky hatramin’ny fahafatesana : fifikirany amin’ny famakiana boky, famakiana Baiboly. Tamin’ny androny moa mbola tsy nisy ny Baiboly fa soratra vitsivitsy ; fa dia izay, hoe : amin’ireo soratra amin’ireo boky hoditra ireo ry havana ô. Manao ahoana e, manao ahoana ny fitiavanao mamaky Baiboly ry havana ? Manao ahoana ny fitiavanao mamaky Baiboly ?

Ireo kristiana voalohany izay nipoiran’ny maritiora ry havana dia olona vonton’ny Baiboly, olona vonton’ny Baiboly, olona vonton’ny tenin’Andriamanitra. Izany ireo olona ireo. Ary fantatry ny misionera tsara ry havana ny hahasarobidin’izany hoe fananana Baiboly izany dia vao tonga kelikely ry zareo ; 1820 David Jones tonga teto, 1822 tonga teto Griffiths dia hoe mbola nisy misionera nanampy azy ; 1824 ry zareo, ny zavatra nataony raha vao azony natao, dia ni-négocié fanafarana machine d’imprimerie, ary tena hoe neken’i Radama tsara izany. Nitondrany azy, dia hoe : fanotana boky hampandrosoana ny fianarana, ny fampianarana. Fa ny tao an-tsain’ny misionera ry havana ô, dia efa tsy andriny izay hoe hanotànà Baiboly amin’ny teny malagasy. Izany isika, izay faly rehefa hivavaka ety hoe: « misaotra Anao izahay ny amin’ny ahazoanay mamaky ny Baiboly amin’ny tenin-drazanay » ; fa izao : manao ahoana ny famakianao an’io e ? Manao ahoana ny famakianao an’io e ?

01 Mars 1835 nanomboka ny fanenjehana tamin’ny andron’i Ranavalona : 01 Mars 1835. Juillet 1836 noroahin’i Ranavalona ny misionera dia 1836 no niala teto ny misionera farany, tamin’izany fotoana izany. Fa ny zava-mahagaga ry havana, ny zava-mahagaga : Juin 1835, 21 Juin 1835 : vita printy amin’ny teny malagasy ny Baiboly manontolo : 21 Juin 1835. Io no hankalazan’ny Mpampiely ary tokony ankalazaintsika kristiana rehetra, hoe 185è-ny Baiboly, nandikana ny Baiboly amin’ny teny malagasy tamin’ity taona ity. Vita. Inona no zavatra mahagaga amin’izany ? Ny zavatra mahagaga amin’izany, mahagaga ny fitiavan’Andriamanitra antsika malagasy, antsika kristiana malagasy : fantany, eo am-pelatanany Ranavalona ; 1836 ny misionera farany no niala, fa izy niala ry havana ô, efa nomen’Andriamanitra fotoana hamitàna printy ny fandikana ny Baiboly amin’ny teny malagasy. Henonao ve izany ? Programan’Andriamanitra io 185è-ny Baiboly io. Ary aza mifaly intsony anio hoe : « ah, manana ny Baiboly amin’ny teny malagasy izahay » : vakio ry havana ô, vakio io. Fa ianao tsy mamaky an’io, tsy dia hoe manao tsinontsinona ny fikelezan’ny misionera aina ianao, fa manao tsinontsinona an’Andriamanitra, manao tsinontsinona ny programan’Andriamanitra, manao tsinontsinona ny fitiavan’Andriamanitra anao hoe : « omeko Baiboly vakianao amin’ny fiteninao ianao » ry havana ô.

Ny nahafaly an’ireto kristiana voalohany ireto, satria moa nisy fifandraisan tamin’i Angleterre tamin’ny alalan’ny LMS, dia ny misionera manafatra Baiboly, manafatra boky fampiorenam-pinoana. Dia taty aoriana, taty amin’ny 1847 taty, dia mbola nisy indray, navaivay indray ny fanenjehana, dia tonga ny livraison-na Baiboly : tsy nisy Baiboly tao ; Filazantsara no tao, Salamo no tao, trakta isan-karazany no tao. Kivy, fa kivy vetivety ilay kristiana tsy nahita Baiboly ; fa avy eo izy faly satria tao anatin’ny fanenjehana, voatery nitsoaka nandositra tany ambanivohitra be any ry zareo mba hahazoana miaraka miangona, mivavaka ry havana ô. Ary izy mitsoaka any ambanivohitra iny, faly izy fa ilay filazantsara na ilay Salamo kely mora entina fa tsy mavesatra ohatran’ny Baiboly. Izany, izany, izany ny fitiavan’ny olona ny tenin’Andriamanitra tamin’izany ry havana ô.

Ary namonjy fotoana izahay, nitsiahivina izay fankalazana ny 185è-ny Baiboly izay, dia hoe vao vita printy tamin’ny teny malagasy ampahany amin’ilay Baiboly, dia tena hoe io ilay Baiboly : nifandrobaka ilay kristiana nandrovitra ilay Baiboly, zarany raha mahazo pejy anankiray, raviny anankiray. Izany ny fitiavany ny Baiboly e. Manao ahoana ny fitiavantsika ny Baiboly ao an-tranontsika ao ? Ao an-tranontsika ao, dakam-potsiny ny Baiboly ; mampalahelo izany fiteny, dakam-potsiny ; tonga mamangy anao : « misy Baiboly ve ao ? » ; Alaina ary ambany anona ary, feno vovoka ary. Ry havana ô, tandremo ny famakiana ny Baiboly.

Tandremo ny famakiana ny Baiboly ry havana ô. Ary raha te hahatoky hatramin’ny fahafatesana ianao : aoka ianao ho vonton’ny filazantsara, ho vonton’ny Baiboly, fa aoka izay ity hoe vonton’ny télévision, vonton’ny internet, vonton’ny facebook. Fantatrao tsara fa ianao izany ry havana ô. Fa io télé, internet, facebook vakianao io, mamonto ny sainao io : mamolavola saina, manefy fieritreretana hanaraka an’izao tontolo izao, manefy ny sainao, manefy anao ary mandrehitra ao aminao filan’ny nofo, filan’ny maso sy ny rehaka momba izao fiainana izao. Ary ianao vonto, vonton’ny télé, vonton’ny internet, vonton’ny facebook io ry havana, ny hatahorana dia hoe ho volavolain’ny devoly amin’ny alalan’ny télé sy ny internet ary ny facebook ianao ho taranak’i Demasy. Ry havana, ry havana, misy sampana antsoina hoe Dorkasy, satria izany ny anaran’ilay vehivavy ; ao amin’ny havantsika loterana misy sampana hoe Maria Marta, fikambanam-behivavy ihany koa izany; asa re e, hanao ahoana raha ohatra ka hoe manorina sampana Demasy isika : mety maromaro ihany an, mety maromaro ihany ny mpikambana ao. Raha tsy te ho mpikambana amin’izany ianao : tandremo e, tandremo ny famakiana Baiboly, ny fandinihina Baiboly, ny fianarana Baiboly, ny fankatoavana Baiboly. Fa ianao ry havana ô, tsy hahatoky hatramin’ny fahafatesana ianao, raha tsy mety ampianarin’ny Baiboly, raha tsy mety resen’ny Baiboly lahatra ianao, raha tsy mety ahitsin’ny Baiboly ianao, raha tsy mety tezain’ny Baiboly ho amin’ny fahamarinana ianao.

Zavatra roa na telo ho antsika izay te ho hita mahatoky hatramin’ny fahafatesana. Ny zavatra fahatelo farany dia izao :  TANDREMO FA MISY « LIGNE D’ARRIVEE » AO AMIN’NY FIAINANA.

Aloa kelin’ity perikopa ity, ny perikopantsika manomboka eo amin’ny and.9, hoy ilay and.7 izay fanta-daza : « efa niady ny ady tsara aho ; nahatanteraka ny fihazakazahako aho ; nitahiry ny finoana aho ». « Nahatanteraka ny fihazakazahana aho ». Io moa ilay efa fantatsika tsara mihitsy hoe oharin’i Paoly amina hazakazaka, tsy sprint 100m na 60m, fa marathon-na 42km ny fiainana. Fa amin’ny hazakazaka ry havana, dia misy « ligne de départ » ary misy « ligne d’arrivée » ; ary maro ny olona tsy mahafantatra fa misy « ligne d’arrivée » ao aloa ao ; ary maro ny olona izay tapohin’izany « ligne d’arrivée » izany ; ary maro  ny olona izay tsy tody amin’izany « ligne d’arrivée » izany. Tandremo fa misy ligne d’arrivée ao alohantsika ao ry havana ô.

And.18 : « Ary ny Tompo hanafaka ahy amin’ ny asa ratsy rehetra ka hamonjy ahy ho any amin’ ny fanjakany any an-danitra ». Efa nolazaina teo hoe efa fantatr’i Paoly fa efa ho faty izy, fantatr’i Paoly fa izy migadra io dia hotsaraina, ary efa fantany izay valin’ny fitsarana ry havana ô : tsy maintsy ho voaheloka ho faty izy ary ho vonoina. Ka rehefa miteny izy hoe : « Ary ny Tompo hanafaka ahy amin’ ny asa ratsy rehetra ka hamonjy ahy ho any amin’ ny fanjakany any an-danitra », ilay asa ratsy rehetra dia izay hoe ny afitsok’i Satana rehetra ry havana ô, izay hoe hanimba ny témoignage-n’i Paoly eo ankatok’izao fahafatesana izao. Tsy nangataka izy hoe mba tsy ho faty, tsy nangataka izy hoe mba ho afkaa amin’ny fanenjehina, tsia ry havana ô ; fa ny hoe « hanafaka ahy amin’ ny asa ratsy rehetra », dia hoe mba tsy ho tratran’ny fakam-panahy au dernier moment, tsy hanao fihetsika mampalahelo na mahamenatra au dernier moment ry havana ô. Ary izany anie no nataon’i Rasalama e, amin’ilay Hira 540 izay hiraintsika mandritra ity volana manontolo ity, misaotra ny Tompo ny amin’ny nitarihiny ny saintsika amin’izany. Ny hira farany nohirain’i Rasalama, ny Hira 540 dia hoe :

« Azoko ny famonjena

Ka ho tanako tokoa

Manampia

Ry Fanahy Masina »

Ry havana ô, fantaro fa misy « ligne d’arrivée », ary eny am-pandehanana : mivavaha, magataha ny fanampian’ny Fanahy Masina : « hitako ny lalan-tsara, fantako fa misy « ligne d’arrivée » Jesoa an, manampia Fanahy Masina ô, manampia Fanahy Masina ô ». Ary ny vavaky ny olona te ho hita mahatoky hatramin’ny fahafatesana, mbola io hiran’i Rasalama io, io 540 io, eo amin’ny and.2 ; holefonina izy, ny mpandefona efa eo an, hoe :

« Faly aho, ry Mpamonjy

Afakao ny heloko »

Mbola ho adinina izahay Pasitera sy mpitondra fivavahana fa tsy mampahafantatra anareo Fiangonana ny maha-zava-doza ny fahotana ry havana ô. Fa ireny ry Rasalama, amin’ny minitra farany iainany, hoe :

« Faly aho, ry Mpamonjy

Afakao ny heloko 

Gaga aho

Noho ny fanavotanao »

Paoly, Rasalama, dia milaza fa io « ligne d’arrivée » ety an-tany io, io fahafatesana io : tsy fiafarana io ry havana ô, tsy fiafarana io fa fiandohana. Tsy fiafarana io fa fiandohan’ny fiainana mandrakizay amin’ny fahafenoina. Ary ho an-dry Paoly, isika Isotry Fitiavana dia mahay tsianjery ilay Filipiana 1 :21 sy 23 hoe, ho an’i Paoly dia tsara lavitra satria ny fahafatesana, io ligne d’arrivée ety an-tany io: hifindrana eny akaikin’i Jesoa ry havana ô, hifindrana io ho any akaikin’i Jesoa.

Ary ireo Maritiora 4 mianadahy izay nodorana tao Faravohitra dia nihira koa izy tonga eo anatrehan’ilay afo, dia milaza hoe : « ho any amin’ny tany soa izahay », mampatsiahy an’ilay 684 haintsika tsara, hoe :

« Ao ny lanitra tsara tokoa

Izay fonenana mandrakizay 

Tany be hasambarana koa»

Ry havana malala ao amin’ny Tompo, ny Tompo hamapatsiahy anareo mandrakariva izay zavatra roa na telo tiany hamatsihina antsika izay an :

• Tandremo re ny namana
• Tandremo ny famakiana Baiboly
• Ary fantaro mazava manomboka anio maraina fa misy « ligne d’arrivée » miandry antsika ao

Ho aminareo ny fahasoavan’ny Tompo. Amena

Apokalypsy 6 :9 : « Ary rehefa novahany ny tombo-kase fahadimy, dia hitako teo ambanin’ ny alitara ny fanahin’ izay voavono noho ny tenin’ Andriamanitra sy ny filazana izay nohazoniny ».

Jesoa ry havana no mampahita an’ny Apostoly Jaona izay nanoratra ny Apokalypsy ; Jesoa no mampahita azy ny fanahin’ireo Maritiora tamin’izany andro izany. Tsy isika no ampianarina fa ny olona modimandry ao amin’ny Tompo, maika fa ireo Maritiora noho ny amin’ny Tompo, amin’ilay segondra ahafatesany iny, ny fanahiny dia efa mamantana any an-danitra. Izay no fampianaran’ny Soratra Masina ry havana. Dia eto moa, anisan’ny sary ampiasain’ny Soratra Masina ny hoe : « teo ambany alitara ». Inona moa ny dikan’izany ? Tsy hoe eo ambany alitara ato Isotry Fitiavana, amin’ny tempoly ety an-tany ; fa hoe : teo ambany alitara : efa any an-danitra izy. Fa ilay hoe : « eo ambany alitara » dia sary ampiasain’ny Apostoly Jaona, ampiasain’ny Soratra Masina hoe, tena teo akaikin’i Jesoa manokana izy. Raha samy tafiditra any an-danitra : izy nanana privilège manokana teo akaikin’i Jesoa manokana, nanana place spéciale teo an-tongotr’i Jesoa. Izay izany ny amin’ireto Maritiora ireto ry havana : any an-danitra izy, fa raha samy any an-danitra : manana place manokana. Azontsika ny hasarobidin’izany place manokana izany : isika ihany koa manana ny place tiantsika ato amin’ity Fiangonana ity. Fa any an-danitra, hanana place manokana.

Fa rehefa mandinika ny Soratra Masina ianao ry havana, dia ny lanitra izay misy an’Andriamanitra, ny lanitra any ambony any izay misy an’Andriamanitra ; ohatra i Habakoka mpaminany ao amin’ny Habakoka 2 izao manao an’izany an, dia hoe : ny lanitra io dia oharina amin’ny Tempoly. Ary dia rehefa miresaka Tempoly ianao teo amin’ny jiosy, dia ao amin’ny Tempoly ao, misy alitara. Dia ilay lesona ho antsika ry havana, ny lesona ho antsika dia izao : andao isika hisaina an’izany hoe alitaran’ny Tempoly any an-danitra izany. Fa saingy izao : io alitara io dia tsy alitara any an-danitra, fa alitara ety an-tany, alitara ety an-tany.

Misy olona anankiray ry havana nanao alitara ny fiainany tety an-tany, satria izay ilay hafatra androany, hoe : ATAOVY ALITARAN’NY LANITRA NY FIAINANAO. Hainareo angamba, haintsika daholo ilay tenin’ny Soratra Masina ao amin’ny 2 Timoty 4 :7 hoe : « Efa niady ny ady tsara aho ; nahatanteraka ny fihazakazahako aho ; nitahiry ny finoana aho ». Haintsika tsianjery iny. Fa fantatrao ve ny andinin-tsoratra Masina mialoha an’iny ? Hoy Paoly hoe : « Fa izaho dia efa hatolotra sahady ». Eo amin’ilay « hatolotra sahady » dia hoe : « haidina ho fanatitra ». Ny fiainan’i Paoly ry havana dia nataony fanatitra ; ny fahafatesany dia fanatitra. Ary izay no mahatonga antsika hiteny androany hoe : NY FIAINANAO KOA E, DIA MBA ATAOVY FANATITRA. NY FIAINANAO, NY MAHA-IANAO ANAO DIA ATAOVY HOE ALITARAN’NY LANITRA, ALITARA FANAOVANA FANATITRA HO AN’I JESOA RY HAVANA O. Alitaran’ny lanitra. Izay no hafatra ho antsika androany.

Raha mijery ny Tempoly jiosy ry havana, dia misy anankiroa ny karazana alitara teo :

• Ny anankiray, ilay alitara fanaovana fanatitra dorana. Tonga izany ilay mpivavaka dia mitondra eo amin’ilay mpisorona hoe « ity biby mba hatao sorona, atao fanatitra noho ny fahotako » ; dia eo ilay mpisorona mandoro azy, mandatsa-drà dia mandoro azy. Izay izany ilay fanatitra hoe dorana. Dia tena levona tanteraka mihitsy io fanatitra io.
• Dia ilay alitara faharoa ao amin’ny Tempoly dia hoe alitara fandoroana ditin-kazo, fandoroana ditin-kazo manitra.

Andao ireo ry havana no hodinihintsika fohy ho antsika izay hoe amporisihina tahaka an’i Paoly Apostoly, takaka an’ireo Maritiora reharehantsika kristiana malagasy, hoe andao isika, ny fiainantsika atao alitaran’ny lanitra : ireo fahamarinana 2 ireo no ho dinihintsika.

1. Voalohany indrindra, hoe : ATAOVY ALITARA FANDORANA FANATITRA NY FIAINANAO. Ilay fanatitra izany tena levona tanteraka mihitsy. Jerentsika anie ny Romana 12 ry havana, Romana 12 :1-2a : « Koa amin’ izany mangataka aminareo aho, ry rahalahy, noho ny famindrampon’ Andriamanitra, mba hatolotrareo ny tenanareo ho fanatitra velona, masina, sitrak’ Andriamanitra, dia fanompoam-panahy mety hataonareo izany. Ary aza manaraka ny fanaon’ izao tontolo izao ; fa miovà amin’ ny fanavaozana ny saina ». Inona izany ilay hafatra voalohany ho an’ny olona tenenina hoe : « ataovy alitaran’ny lanitra ny fiainanao » ? Voalohany : ATOLORY NY FIAINANAO, ATOLORY NY TENANAO HO FANATITRA VELONA. Zavatra 3 ry havana ao amin’ny Baiboly no mandrafitra ny tenan’ny olombelona : voalohany, ilay « fanahy », na ilay « esprit ». Ilay fanahiko moa : ifandraisako amin’Andriamanitra. Ny singa faharoa mandrafitra ny tena dia ny antsoina hoe « aina » na « âme ». Dia ao anatin’io aina io ilay fo sy ilay saina. Ilay saina asain’ny Soratra Masina avaozina isan’andro isan’andro ahatakarana ny sitrapon’Andriamanitra. Dia ny singa fahatelo, ilay « vatana », ilay « corps ». ATOLORY NY TENANAO HO FANATITRA VELONA, ATOLORY NY FANAHINAO, ATOLORY NY AINAO SY NY SITRAPONAO SY NY FANAPAHAN-KEVITRAO REHETRA, ATOLORY NY VATANAO ; ARY IO VATANAO IO ATOLORY AZY : AZA AVELANAO HANAO ZAVATRA MANALA BARAKA AZY, MANALA BARAKA AN’ANDRIAMANITRA INTSONY. Izay ry havana ny olona manao ny fiainany, manao ny tenany ho alitaran’ny lanitra. Ary ny olona manao ny fiainany ho alitaran’ny lanitra ihany no haharitra hatramin’ny farany ka handova ny lanitra ary hanana place privilégiée eo an-tongotr’i Jesoa ry havana ô.
2. Ilay faharoa indray dia izao : hoy isika hoe misy alitara fandoran’ny mpisorona ditin-kazo manitra. Ao amin’ny bokin’ny Apokalypsy 5 :8, ilay ditin-kazo manitra dia tsy inona fa ny vavaka asandratry ny olona masina. Ny olona masina ry havana dia izao :tsy hoe olona tanteraka, tsy izay aloa ny hevitr’ilay hoe masina ;ilay olona masina dia tena hoe olona nanoka-tena ho an’i Jesoa, olona nanao fanatitra velona ny tenany, ny fanahiny, ny ainy, ny vatany. Izany. Ny vavak’ireo olona ireo : ditin-kazo manitra, dia hoe voahazona ao anaty lovia volamena ry havana ô. Tenenina ianao hoe, tenenin’i Jesoa hoe : tsy mety ange e, raha tsy mivavaka mandrakariva e. Fa izao : aza avy hatrany dia kivy am-boalohany ianao, tsy misy olona nanomboka ny fiainam-panahiny, na ny fiainam-pinoana ka nivavaka mandrakariva izany, nivavaka marain-tsy hariva izany ; fa tahaka an’ireto mpisorona tao amin’ny testamenta taloha ireto, mandoro ditin-kazo manitra izy maraina aloa ; mandoro ditin-kazo manitra izy ny hariva : ATOMBOY AMIN’NY VAVAKA NY JOURNEE-NAO, ARY FARANO AMIN’NY VAVAKA NY JOURNEE-NAO. DIA HO HITANAO NY FANAHY MASINA HANOME ANAO TARI-DALANA NY AMIN’IZAY ANTOM-BAVAKA DANS LA JOURNEE. DIA HO GAGA IANAO FA HIVAVAKA MANDRAKARIVA. Ny olona mivavaka mandrakariva ka tsy mitsahatra ; ireo ihany ry havana ô, ireo ihany no haharitra, no hahatoky hatramin’ny fara fofon’ainy.

Mbola ao anatin’ny volana ankalazantsika ny Maritiorantsika malagasy izay tena hoe reharehantsika malagasy ry havana ô, dia haka ohatra olona anankiroa ry havana ho fampieritreretana antsika : ny anankiray ohatra ratsy izay hoe tsy nanao fanatitra ny tenany ; fa raha ny marina : nanao fanatitra ny tenany izy, tsy amin’Andriamanitra fa amin’olon-kafa. Dia ny anankiray olona naharitra tamin’ny vavaka, nampiakatra ditin-kazo manitra tany an-danitra, tena manitra tena manitra hatramin’ny segondra farany niainany tety an-tany.

Ny tantaran’ilay ohatra ratsy ry havana, dia tantaran’ilay havan’i Rasalama Maritiora. Nony nanomboka ny fanenjehana dia ireo rehetra fantara fa hoe kristiana dia nosamborina, dia nogadraina, dia nozarazaraina ho ambesana any amin’ny trano-na manam-boninahitra. Dia nisy groupe-na 10 mianadahy ry Rasalama izay nambenana tany amin’ny trano-na manam-boninahitra anankiray antsoina hoe Ramiandravola. Dia eo am-pigadrana eo Rasalama miresaka amin’i Ramiandravola, dia hoy izy hoe : « gaga ihany aho amin’ny fanaonareo, hoe olona tsy nangalatra, olona tsy nanao ratsy, olona tsy nikomy dia baboina ary atao ho andevo mandra-pahafatiny ». Dia hoy Rasalama tamin’i Ramiandravola hoe : « mba mieritrereta ihany ianareo mpanenjika ireo fa sao dia miantsy ny fahatezeran’Andriamanitra ». Dia eo am-pigadrana eo dia miresaka izy 10 mianadahy, dia hoy ny anankiray amin’i Rasalama : « Fa ilay Ramiandravola io ve tsy havanareo ihany e ? ». Dia hoy Rasalama : « havanay mihitsy fa ny problemany dia diso mila sitraka amin’ny mpanjaka loatra izy ». Ny olona ry havana ô, tsy manao alitaran’ny lanitra ny fiainany, ny olona tsy nanolotra ny ainy sy ny sainy ho havaozina isan’andro isan’andro ahatakarana ny sitrapon’Andriamanitra sy hanao izay tsara sy ankasitrahana eo anatrehany, dia tsy maintsy diso mila sitraka amin’ny olona ety an-tany, manomboka amin’ny mpanjaka sy ny sokajin’olona hafa izany. Dia Rasalama moa niteny tamin’i Ramiandravola hoe : « mieritrereta ihany fa sao dia miantsy ny fahatezeran’Andriamanitra ianareo ». Dia hoy Ramiandravola : « izaho tsy manana zavatra atahorana afa-tsy Ranavalomanjaka sy Rainiaro. Na hitetehana alika aza eo an-tampin-dohako, raha izany no sitrany, dia sitrako izany ». Sanatria ve ato ry havana misy olona tsy nanao fanatitra velona ny tenany, tsy avaozina ny sainy sy ny sitrapony dia mba miteny toy izany koa hoe : « an an an, izaho raha io Président de la République io na ilay Président de la République taloha, na ilay olona ohatran’izao no hoe no hiteny hoe : hitetitetehako alika eo ambony lohanao ; raha izay no sitrany dia atao ». Ry havana ô, tsy maintsy mandeha amin’izay ianao rehefa tsy nanao fanatitra velona ny tenanao. Dia niteny tamin’i Ramiandravola i Rasalama hoe : « mahavariana anie izany hoe fitiavanao an’i Ranavalomanjaka izany e. Fa izao : ahoana no tsy ahatakaranao ny fitiavanay ny Mpanjakan’ny mpanjaka, raha izany ary ny fitiavanao ny mpanjaka ety an-tany ? ». « Ka ny anareo, hoy izy, mpanjaka vazaha no tompoinareo ». « Tsia : Jehovah no tompoinay ary Jehovah manjaka amin’ny firenena rehetra ». Dia izao no nolazain’i Rasalama tamin’i Ramiandravola eo am-pigadrana eo :izao no lazaiko anao, hoy izy Ramiandravola : indray andro any isika sy ianao mbola hifanena ; amin’izay andro izay, amin’ny andro fitsarana, ary tsy azonao hiviliana izany andro izany ». Teo dia nihazakazaka tany amin’ny Mpanjaka i Ramiandravola ary androtriny ihany dia nosamborina i Rasalama, dia ny ampitson’iny izy dia maty ry havana, nolevonina teny Ambohipotsy. Sanatria ve ato misy taranak’i Ramiandravola ? Izay no fampieritreretana ho antsika ry havana ô. Fa miteny amintsika ny Tompo e : ATOLORY NY TENANAO HO FANATITRA VELONA. ATAOVY ALITARAN’NY LANITRA NY FIAINANAO.

Ny fahamarinana 2 teo dia hoe : REHEFA MANAO ALITARAN’NY LANITRA NY FIAINANAO IANAO DIA AMPIAKARO DITIN-KAZO MANITRA MANDRAKARIVA ANY AN-DANITRA, AVY EO AMIN’NY FIAINANAO.HANDOROY DITIN-KAZO MANITRA, DIA ILAY VAVAKA IZANY. Vavaka ataon’ny olona masina izany.

Mitantara ihany Pasitera Rabary ry havana ao amin’ny boky nosoratany, mitantara ny Maritiora ; tamin’ny 28 Mars 1849, nisy 4 mianadahy nentina ho dorana teny Faravohitra. Teny an-dalana izy ambara-pahatonga eny Faravohitra dia nihira hiram-pivavahana ; ampidirina ao anaty afo izy, mbola mihira hiram-pivavahana, dia mitantara Pasitera Rabary : hita izao hoy izy fa efa nanomboka may ilay ranjo sia efa manomboka miakatra aty amin’ny lohalika ilay afo handoro ny vatany manontolo ; dia teo ilay rangahy anankiray no nivavaka : « Andriamanitra ô, indreto izahay hanatona anao, ary misaotra anao fa Andriamanitra tsy mamitaka ianao ; mifona Aminao izahay ny amin’ny tsi-fahatanterahanay : raiso ny fanahinay ». Any anaty afo no manandratra an’izany vavaka, ditin-kazo faran’izay manim-pofona any an-danitra izany ry havana ô. Ary niaraka tamin’io lehilahy io, nisy vehivavy bevohoka nodorana teo koa ; dia à un moment, latsaka ilay zaza, dia naverin’ilay mpandoro tao anaty afo, niara-maty teo izy mianaka. Ry havana ô, ry havana ô, ry havana ô, miteny aminao ny Tompo e, satria tena hoe misahirana Izy mampahafantatra anao hoe tena misy ange izany lanitra izany, ary olon-kandalo ianao e ; ary ny olona maharitra hatramin’ny fara-fofon’ainy, izay ihany no ho any an-danitra. Miteny aminao Izy androany : ATAOVY ALITARAN’NY LANITRA IO FIAINANAO IO.

Misy namana izay Pretra orthodoxe ry havana, dia misy fotoana izy mankato Isotry Fitiavana tsindraindray dia mangataka ny hipetraka eto amin’ny dabilio eto, dia nanontaniako izy : fa inona hoy aho no itiavanao mankaty Isotry Fitiavana ? Dia hoy izyu hoe : « Tsotra ny antony Pasitera an : ilay alitaranareo hoy izy : inspirant ; tena hoe mampiakatra fanahy, manentana fanahy ny fandinihina io alitaranareo io ».

Ny hafatry ny Tompo ho antsika ry havana izay efa andrasany any an-danitra: ATAOVY ALITARAN’NY LANITRA NY FIAINANAO DIA HO INSPIRANT KOA NY FIAINANAO, HO SOURCE D’INSPIRATION HO AN’NY HAFA KOA NY FIAINANAO, ARY HO SOURCE D’INSPIRATION MANOMBOKA AMIN’NY VADINAO SY NY ZANAKAO.

Ho aminareo ny fahasoavan’ny Tompo. Amena.